ทับทิมไทย
ทับทิมเป็นอัญมรีสีแดงที่เปี่ยมไปด้วยคุณค่าจนได้รับการเชิดชูให้เป็นราชาแห่งอัญมณี และมีความเกี่ยวข้องเชื่อมโยงกับวิธีและความเชื่อของผู้คนมาตั้งแต่อดีต โดยเชื่อกันว่าสีแดงของทับทิมเต็มไปด้วยพลังที่สามารถปกป้องผู้สวมใส่จากสิ่งชั่วร้าย นอกจากนี้ในวัฒนธรรมจีนซึ่งเชื่อกันมานานหลายพันปีว่าสีแดง หรือสีมงคล ทับทิม จึงเป็นอัญมณีที่จะนำพาโชคลาภมาสู่ผู้เป็นเจ้าของ
ทับทิม (Ruby) มีรากศัพท์มาจากคำว่า “Ruber” ในภาษาละติน ซึ่งมีรูปเดิมมาจากคำว่า “Rubinus” แปลว่า สีแดงจัดเป็นอัญมณีในตระกูลคอรันดัม เช่นเดียวกับ แซปไฟร์ (Sapphire) มีค่าความแข็ง 9 ตามโมห์สสเกล เป็นรองแค่เพชรเท่านั้น
ทับทิมเป็นพลอยที่มีสีแดงจนถึงสีม่วงแดง สีแดงของทับทิมเกิดจากธาตุโครเมียมที่แรกอยู่ในปริมาณร้อยละ 1 ของธาตุทั้งหมด ซึ่งทับทิมจะมีสีแดงมาก หรือน้อยนั้นก็ขึ้นอยู่กับปริมาณธาตุโครเมียมนี้เอง ทั้งนี้ทับทิมในแต่ละแหล่งกำเนิดจะมีสีแดงในโทนที่แตกต่างกัน เช่น ทับทิมที่มีแหล่งกำเนิดในประเทศไทย หรือที่เรารู้จักกันในนามของ “ทับทิมสยาม” นั้นจะมีสีแดงเข้มแกมม่วงหรือส้มเล็กน้อย ขณะที่ทับทิมจากเวียดนามจะมีสีแดงอมชมพู ดูหวานกว่า ส่วนทับทิมที่มาจากทวีปแอฟริกานั้นมีความหลากหลายค่อนข้างมาก โดยพบได้ตั้งแต่สีแดงคล้ำ แดงแกมชมพู แดงแกมส้ม เป็นต้น
ซึ่งเป็นที่ยอมรับในตลาดว่าสวยที่สุด และคุณภาพดีที่สุด และมีระดับราคาสูงที่สุด คือทับทิมสีแดงสดที่เรียกว่า สีแดงเลือดนกพิราบ (Pigeon Blood) ซึ่งส่วนใหญ่จะสามารถพบได้ในประเทศพม่า
นอกจากนี้ทับทิมบางเม็ดจะสามารถพบลักษณะพิเศษของการเกิดปรากฎการณ์ทางแสงที่สะท้อนออกมาเป็นรูปดาวเมื่อต้องกับแสงไฟ โดยสามารถพบได้ทั้งดาว 4,6 และ 12 แฉก ซึ่งทับทิมที่มีปรากฎการณ์ดังกล่าวเรียกว่า ทับทิมสาแหรก (Star Ruby) อย่างไรก็ตามแม้ว่าจะสามารถขุดพบทับทิมได้ในหลายประเทศแต่ด้วยความหายากจึงทำให้ทับทิม มีราคาสูงกว่าอัญมณีประเภทอื่นๆ รวมทั้งอัญมณีในตระกูลคอรันดัมด้วยกัน
สำหรับด้านความเชื่อ นอกจากจะนำมาสวมใส่เพื่อความสวยงามแล้ว ทับทิมยังเกี่ยวโยงกับความเชื่อในด้านโหราศาตร์ สุขภาพ และ ความรักอีกด้วย โดยเชื่อกันว่าจะสามารถช่วยปกป้องผู้สวมใส่จากสิ่งชั่วร้ายและไสยศาสตร์ได้ และยังนำมาซึ่งความมั่งคั่ง และยศฐาบรรดาศักดิ์อีกด้วย อีกทั้งยังสามารถบำบัดโรคภัยไข้เจ็บได้ สำหรับด้านความรัก ทับทิมยังสื่อความหมายถึงความรักและความสมหวัง จึงไม่แปลกเลยที่ในปัจจุบันหลายๆ ประเทศจึงเลือกซื้อแหวนหมั้นประดับทับทิม แทนการซื้อแหวนเพชร เพื่อสื่อถึงความสุขและความสมหวังของคู่รัก อีกทั้งทับทิมยังเป็นอัญมณีที่คู่แต่งกันนิยมมอบให้กันเป็ฯของขวัญในโอกาสครบรอบวันแต่งงานอีกด้วย
อ้างอิงข้อมูลจาก สถาบันวิจัยและพัฒนาอัญมณีและเครื่องประดับแห่งชาติ (องค์การมหาชน)
