มรกต ...ความงามอมตะ
อัญมณีและเครื่องประดับเป็นหนึ่งในกลุ่มสินค้าแฟชั่นซึ่งหมายความครอบคลุมไปถึงเสื้อผ้าเครื่องแต่งกายและเครื่องหนังทั้งกระเป๋ารองเท้า หากแต่ด้วยความเลอค่าของอัญมณีและเครื่องประดับที่มาพร้อมกับการก่อเกิดแห่งอัญมณีและโลหะมีค่าตามกระบวนการธรรมชาติ ผนวกเข้ากับความงามที่รังสรรค์ขึ้นจากฝีมือเชิงช่าง ทำให้อัญมณีและเครื่องประดับเป็นสินค้าแฟชั่นที่ทรงคุณค่าอย่างไม่เสื่อมคลาย
หากกล่าวถึงแต่เพียงอัญมณีแล้ว ประเภทและความแท้เทียมถือเป็นปัจจัยที่มีความสำคัญเป็นลำดับต้นๆ ในการบ่งชี้มูลค่า / ราคาของอัญมณีนั้นๆ นอกจากนี้ความทันสมัยตามกระแสแฟชั่นก็เป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่มีส่วนสำคัญไม่น้อยในการกำหนดความนิยมซึ่งสะท้อนไปยังระดับราคาด้วยเช่นกัน โดยเทรนด์สีแห่งปี 2556 นี้ ได้ถูกกำหนดขึ้นเป็นปีแห่งสีเขียวมรกต ซึ่งนั่นก็หมายความว่าสีเขียวมรกตนี้จะกลายเป็นสีที่มีบทบาทสำคัญในวงการแฟชั่นในปีนี้
ความงามแห่งสีเขียวมรกต ได้รับการตีค่าสะท้อนออกมาเป็นความสง่างาม เลอค่า และลงตัว เป็นความงดงามอย่างมีดุลยภาพ สีเขียวในมิติของอัญมณีจึงถูกเชื่อมโยงเข้ากับมรกตซึ่งเป็ฯหนึ่งในกลุ่มพลอยหลัก (Big Three) นอกเหนือจากทับทิมและแซปไฟร์มรกตคุณภาพดีสีเขียวสดที่มลทินน้อยหาได้ยากทำให้ใมรกตที่มีลักษณะดังกล่าวมีราคาแพงเทียบเคียงระดับเดียวกับเพชร ขณะที่การปรับปรุงคุณภาพเพื่อลดรอยแตกภายในอันเป็นลักษณะที่พบเห็นได้ทั่วไปสำหรับมรกตนั้นถือเป็นเรื่องปกติ ซึ่งเป็นที่ยอมรับในวงกว้างมรกตที่ซื้อขายอยู่ในปัจจุบันส่วนใหญ่มากจากแซมเบีย โคลัมเบีย และบราซิล โดยผู้ผลิตรายใหญ่ คือ Gemfields กิจการเหมืองพลอยสีซึ่งถือเป็นผู้ผลิตมรกตรายใหญ่ของโลก
มรกต หรือ Emerald มี สูตรเคมี: Be3Al2(SiO3)6) เป็นแร่รัตนชาติหรืออัญมณี ที่มีสีเขียว โดยเกิดจากการผสมกันระหว่างโครเมี่ยมกับเบริล เป็นแร่เบริลที่มีสีเขียว คุณภาพของมรกตอยู่ที่สีหากมีสีเขียวทั่วทั้งเม็ดก็จัดว่าคุณภาพสูง ส่วนตำหนินั้นมรกตธรรมชาติทุกชิ้นจะต้องมีทั้งสิ้น ลักษณะเป็นเส้น ริ้วสีขาว จุดสีดำ สีสนิม ฝ้าขาวขุ่นตามธรรมชาติ รอยริ้วที่ดุคล้ายรากผักชีเรียกว่า Jardin หรือสวนแห่งมรกต มรกตคุณภาพดีหรือไม่ดีก็มีทั้งสิ้น แต่พิจารณาปริมาณ และการวางตัวของตำหนิ (ต้องเลือกที่ไม่มีตำหนิต่อเนื่องราวมาจนถึงหน้าพลอย หรือจากขอบหนึงไปถึงขอบหนึ่ง เพราะจะมีผลต่อการนำไปใช้ อาจไม่คงทน )ซึ่งอาจจะมีผลกับการส่องประกายแสงออกมาจากมรกต หากมีมากไปพลอยจะดูทึบแสง ไม่มีประกายซึ่งมักได้รับการเจียระไนแบบหลังเบี้ย หรือหลังเต่า หากทึบจนตันแสงไม่ส่องผ่านเลยและมีสีเขียวซีดจะจัดเป็นมรกตคุณภาพต่ำที่สุด
อย่างไรก็ตามด้วยมรกตมีระดับราคาสูงและผู้ซื้อจำนวนไม่น้อยยังขาดความเชี่ยวชาญในการเลือกซื้อ ประกอบด้วยรูปแบบพฤติกรรมของผู้ซื้อบางส่วนไม่ให้ความสำคัญต่อการเลือกซื้ออัญมณีที่มีใบรับรองคุณภาพ จากห้องปฏิบัติการตรวจวิเคราะห์ที่เชื่อถือได้ ทำให้ผู้ซื้อมีความเสียงในการถูกหลอกหรือเข้าใจผิดได้ว่าพลอยที่มีสีเขียว โดยเฉพาะที่มีเนื้อขุ่นเป็นมรกต และอาจต้องสูญเสียเงินเกินกว่าที่ควร โดยพลอยที่มีลักษณะใกล้เคียงกับมรกตและจัดอยู่ในกลุ่มพลอยเลียนแบบมรกต ได้แก่ คริโซเพรส เนไฟรต์ เซอร์เพนทีน เป็นต้น ซึ่งพลอยเลียนแบบเหล่านี้มีระดับราคาต่างจากมรกตหลายเท่าตัว ผู้ที่กำลังมองหามรกตมาไว้ในครอบครอง จึงควรเลือกซื้อเฉพาะเครื่องประดับมรกตที่จำหน่ายพร้อมใบรับรองคุณภาพอัญมณีที่ออกโดยห้องปฏิบัติการตรวจวิเคราะห์ที่น่าเชื่อถือหรือหากท่านใดที่มีเครื่องประดับมรกตหรือเครื่องประดับที่ตกแต่งด้วยพลอยสีเขียวแต่ยังไม่ทราบชนิดของพลอย ท่านสามารถนำมาตรวจวิเคราะห์ได้ที่ห้องปฏิบัติการตรวจสอบอัญมณีของ GIT ได้ทุกวันทำการ
อ้างอิงข้อมูลจาก สถาบันวิจัยและพัฒนาอัญมณีและเครื่องประดับแห่งชาติ (องค์การมหาชน)
